(öğrencilerimiz INSTAGRAMDA bilgilimiti ni takip edebilirsiniz)Abdullah sivari
abdullahsivari.com ozeldersane.net
Kaynama noktası yükselmesi
Suya tuz eklendiğinde bir çözelti elde edilir. Suyun kaynama noktası normal basınçta (760 mm Hg =1 atm) 100°C’tur. Su saf madde olduğu için kaynaması süresince sıcaklığı değişmez. Tuz eklendiğinde kaynamanın durması, tuzlu suyun kaynaması için gereken sıcaklığın 100°C’un üzerinde olduğunu gösterir. Bir müddet sonra tuzlu suyun kaynaması ise sıcaklığın 100°C’un üzerine çıktığının ispatıdır. Yani saf su 100°C’ta kaynarken tuzlu su 100°C’un üzerinde kaynamaya başlar. Uçucu olmayan maddelerin tuz, şeker vb. gibi çözeltilerinin kaynamaya başlama sıcaklığı daima saf çözücününkinden yüksektir. Bu olaya kaynama noktası yükselmesi denir. Kaynama süresince de bu sıcaklık doymuş çözelti elde edilene kadar sürekli artar. Çünkü tuzlu su kaynarken su buharlaşır. Çözücü miktarı azaldığı için çözelti derişimi artar. Derişimin artması, kaynama sıcaklığının sürekli artmasına neden olur. Çözelti doymuş hâle geldiğinde ise su buharlaşırken çözünen tuz da çökmeye başlar. Bu da çözelti derişimin sabit kalmasına neden olur. Derişim sabit kaldığında kaynama sıcaklığı da değişmez.
Suyun normal basınçta donma noktası 0°C’tür. Donma olayı sırasında sıvı molekülleri daha düzenli kristal yapıya geçer. Yollara tuz serpildiğinde tuzlu su çözeltisi elde edilir. Çözeltiler saf çözücüye göre daha zor kristalleşir. Çünkü, çözünen moleküller ile çözücü moleküllerin kristal yapıları farklıdır. Tuzlu su çözeltisinde tuz molekülleri su moleküllerinin arasına girerek suyun kristalleşmesini yani donmasını zorlaştırır. Bu nedenle tuzlu su saf sudan daha zor yani daha düşük sıcaklıkta donar. Uçucu
olmayan katılardan oluşan tüm çözeltilerde çözeltinin donmaya başlama sıcaklığı saf çözücününkinden daha düşüktür. Bu olaya donma noktası alçalması denir.
OSMOZ OLAYI
DENEY2-3
Deney 2.3 ile ozmoz olayı gözlemlemiştik. Ozmoz, biyoloji dersinde öğrendiğimiz gibi çözücü moleküllerinin yarı geçirgen zardan geçerek daha derişik çözeltiye akması olayıdır. Yarı geçirgen zar sadece belirli büyüklükteki molekül ve iyonların geçişine izin verir. Su molekülleri şeker moleküllerinden daha küçük olduğu için yarı geçirgen zardan geçerek cam boruda sıvı seviyesinin artışına neden olur. Bu artış ile cam boruda yükselen
sıvı hidrostatik basınç yapmaya başlar. Hidrostatik basınç, sulu çözelti ya da su dolu bir kolonun yaptığı basınç olarak tanımlanır. Cam borudaki hidrostatik basınç ozmoza karşı gelerek onu durdurur. Bu nedenle bu basınca ozmotik basınç denir.